B12 ve demir eksikliği huzursuz bacak sendromuna yol açıyor

Bu rahatsızlığın adı medyada oldukça sık dile geliyor. Son yıllarda tanınırlığında ve bilinirliğinde artış olması hastaların da bu rahatsızlık konusundaki farkındalığının artmasını sağladı. Huzursuz bacak sendromu (HBS), toplumda oldukça sık görülen ve tedavi edilmediği zaman ciddi problemlere neden olan bir durumdur. En sık yol açtığı sorun, belirtilerin gece artması sonucu uykusuzluktur. Uzun süren uykusuzluk da dikkat, konsantrasyon bozukluğu, iş ve akademik performansta düşme, kazalarda artış ve psikolojik sıkıntılara neden olabiliyor. 

Rahatsızlık gece saatlerinde belirginleşiyor 

Huzursuz bacaklar sendromu rahatsızlığının en önemli özelliği, gece ve gündüz farkı göstermesidir. Yani şikayetlerin gece saatlerinde belirgin olması ve huzursuzluğun bacaklar hareket edince rahatlamasıdır. HBS, temel olarak bacaklarda huzursuzluk hissi olarak tarif ediliyor. Bazı hastalarım bu durumu ağrı ve uyuşma olarak da tanımlayabiliyor. Bu his, hastaları, bacaklarını sürekli hareket etmeye zorluyor.  Hareket isteği öyle güçlü oluyor ki bazı hastalar gece uyumadan önce saatlerce evinin içinde ileri geri yürümek zorunda kalabiliyor. Hatta bacaklarını soğuk suya sokan, yatakta dakikalarca pedal çevirme hareketi yapan hastalar bile var.  

Gebelikte HBS riski artıyor 

HBS'ye yol açan bir nedenden bahsetmek henüz mümkün değil. Tedavi aşamasında, genelde sinir sisteminde dopamin miktarını artıran ilaçların işe yaraması dopamin dengesi ile ilgili problemlerin altta yatabileceğini düşündürüyor. Ayrıca sinirlerinde başka bir nedenle hasar oluşmuş olan polinöropati hastaları HBS açısından risk altındadır. Örneğin kontrolsüz diyabete bağlı diyabetik polinöropati gelişmiş hastalarda HBS sık görülür. B12 ve demir eksikliği de HBS'ye zemin hazırlayan durumlardır. Bu nedenle HBS'li hastalarımızda bu gibi durumları araştırmak için genelde kan testleri istiyoruz. HBS'nin sık görüldüğü bir diğer durum da gebeliktir. Gebelikte birçok kadında demir eksikliği geliştiği için HBS riski artar. Gebelikte ortaya çıkan uykusuzluk da anne adayının yaşam kalitesini önemli miktar düşürebiliyor. Son olarak psikiyatrik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan bazı antidepresanların HBS belirtilerini artırabildiğini de söylemek gerekir. 

Psikolojik rahatsızlık olarak değerlendirilmemeli 

Huzursuz bacaklar sendromu ile ilgili sık gördüğümüz yanlış bir tutum da hastalığın psikolojik bir durummuş gibi değerlendirilmesidir. Bu değerlendirme hastaların durumu uzun süre ihmal etmelerine ve tedavi almamalarına neden olabiliyor. HBS tam tersine psikolojik bozukluk değildir. Tedavide birçok ilaç kullanılmakla birlikte en sık kullandığımız ilaçlar beyindeki dopamin miktarını artıran ilaçlardır. Bu ilaçlar her gece düzenli alınmak üzere verilir ve tedavi süresi haftalar veya aylar sürebilir. Ancak tedavi genelde yüz güldürücüdür ve hastalar ilaçlarla rahat bir uyku uyuyabilirler.