Baş dönmesinin altında yatan başlıca sebepler ve tedavisi

Baş dönmesini kişinin subjektif olarak hareket ettiğini hissetmesi olarak tanımlayabiliriz. Bu hareket hissi dönme, itilme veya çekilme şeklinde olabilir. Baş dönmesi şikayeti toplumda oldukça yaygın görülüyor. Hem gençlerde hem yaşlılarda baş dönmesine rastlayabiliyoruz. Baş dönemsine çoğunlukla bulantı ve kusma gibi belirtiler eşlik edebilir. Hatta bazı durumlarda bulantı ve kusma çok şiddetli hale gelebilir.

50 yaş üzeri bireyler baş dönmesine dikkat etmeli

Baş dönmelerinde süre ve sıklık değişkendir. Süre ve sıklık hastalığın şiddetine ve nedene göre değişir. Örneğin damar tıkanıklıklarına bağlı baş dönmeleri sıklıkla aniden başlar. Kulağa bağlı baş dönmeleri ise ataklar halinde gelen ve kronik baş dönmesine neden olur. Bu nedenle bir kişi hayatında ilk kez baş dönmesi yaşıyorsa ve 50 yaş üstündeyse özellikle beyin damar hastalıkları yönünden tetkik edilmesi gerekir. Baş dönmesinde süre ve sıklık arttıkça hasta açısından sıkıntı da artar. Bir grup hastamız yıllar süren ve uzun ataklarla seyreden baş dönmelerinden sıkıntı çekmektedir. Uzun süren ve tedaviye yanıtsız baş dönmeleri hastada bir umutsuzluk ve '"edavi olamayacağım" endişesi yaratabilir. Unutulmamalıdır ki tedavisiz baş dönmesi diye bir şey yoktur. İllaki her baş dönmesinin bir tedavisi vardır. 

Baş dönmesi nedenleri nelerdir?

-Baş dönmesinin en sık nedeni iç kulakta bulunan denge organımız yarım daire kanallarının içindeki sıvının akışkanlığının bozulmasıdır. Bu duruma iç kulağa bağlı vertigo ya da pozisyonel vertigo denir.  

-İkinci grup hastalığı beyin damar hastalıkları oluşturur. Bu grup hastalıklarda beyni besleyen damarların tıkanması söz konusudur. 

-Bazı virüs hastalıklarının başlangıç dönemlerinde baş dönmesi hissi görülür. Özellikle grip ve nezle gibi üst solunum yolları enfeksiyonları öncesinde görülen baş dönmesi ve sersemlik hissi genelde 1-2 gün içinde kaybolur 

-Son olarak tansiyon yüksekliği ve düşüklüğü de birçok kişide baş dönmesi olarak algılanır. Özellikle baş dönmesinin göz kararması şeklinde olması ve ayağa kalkınca belirginleşmesi tansiyon düşüklüğünü düşündürür. 

Pozisyonel vertigo yaşam kalitesini bozuyor

Baş dönmeleri için her zaman uzman desteğine ihtiyaç duyulur. Öncelikle baş dönmesinin beyinden mi yoksa iç kulaktan mı kaynaklandığının belirlenmesi gereklidir. Bunun nedeni sıklıkla baş dönmesinin serebrovasküler hadiselerin belirtisi ve habercisi olabilmesidir. Eğer beyinde damar tıkanıklığı durumu söz konusu ise acilen müdahale edilmesi gerekir. Beyin kaynaklı baş dönmeleri dışında iç kulak kaynaklı baş dönmeleri için de mutlaka uzman desteği alınması gerekir. Pozisyonel vertigo hastalığı uzun süren  baş dönmesi ataklarına neden olduğundan kişinin yaşamına olumsuz anlamda çok tesir eder. Yaşam kalitesini bozar, baş dönmesi yoğun kaygı yaşanmasına neden olur. 

Baş dönmesinin beyne etkileri tespit edilmeli

Beyin kaynaklı baş dönmesi düşünülüyorsa öncelikle beyin filmi, çoğunlukla manyetik rezonans (MR) görüntüleme çekilmeli, beyin etkilenmesi ve damar tıkanıklığı olup olmadığı hızlıca belirlenmelidir. Bunun yanında beyni besleyen damarların açık olup olmadığını incelemek için doppler ultrasonografi tetkiki de istenebilir. Beyinde baş dönmesine neden olan bir durum varsa bu durum damar tıkanıklıkları konusunda deneyimi olan bir nöroloji uzmanınca tedavi edilir. 

Hekimin gösterdiği egzersizler evde de uygulanmalı

İç kulağa bağlı baş dönmelerinde ise genelde dönme hissini azaltıcı ilaçlar kullanılır. Bunlar yanında iç kulağı dengeleyici bazı manevralar deneyimli hekimler tarafından uygulanabilir. Bu manevralar sırasında hastanın başı sağa sola çevrilerek yarım daire kanallarında oluşmuş tıkanıklıklar giderilmeye çalışılır. Hastanın manevralarla şikayetleri ilk anda geçebilir. Ancak hastanın tekrar bir atak yaşamaması için evde de hekim tarafından gösterilecek egzersizleri yapması istenir.