Küme baş ağrılarına karşı ilkbahar ve sonbahar aylarına dikkat!

Bu hafta özellikle erkekleri çok rahatsız eden bir baş ağrısı tipinden bahsetmek istiyorum. Migren ağrıları kadınlarda sık görülen bir baş ağrısı tipidir. Küme tipi ağrı ise erkeklerde daha çok görülüyor. Ancak bu kadınlarda hiç görülmediği anlamına da gelmemeli. Küme baş ağrıları migren kadar yaygın olmamakla birlikte şiddeti migrene göre çok daha yüksektir. Hatta şiddet olarak kadınların doğum ağrılarıyla bile karşılaştırılabiliriz. Bu ağrılara küme denmesinin nedeni yılın bazı dönemlerine kümelenmesidir. Kümeler daha çok ilkbaharda ve sonbaharda görülüyor. Bir küme başladığı zaman bir veya birkaç ay her gün tekrarlayan ağrı olabiliyor. Ağrı genelde göz arkasında hissediliyor ve bu ağrıyı çekenler genelde "Hayatımdaki en kötü ağrı, böyle bir ağrı daha önce çekmedim" diye tarif ediyorlar. Ağrı ile birlikte gözde yaşarma, kızarma ve burun akıntısı görülebiliyor.  

Hızlıca önleyici tedaviye başlanmalı

Küme ağrıları genelde gece saatlerinde başlıyor ve  çoğu kez hastanın uykusundan uyanmasına sebep oluyor. Çok şiddetli bir ağrı olduğu için de kişiyi ileri düzey rahatsız ediyor ve huzursuzluk yaratıyor. Klasik ağrı kesicilerin genelde küme ağrısı üzerinde etkisiz kaldığını söyleyebiliriz. Bazı migren hastalarında kullandığımız beyin damarları üzerine etkili ilaçlar ve ilginç bir şekilde oksijen tedavisi de ağrıyı geçirebiliyor. Oksijen beyne giden kan akımını azalttığı için veya sinirlerdeki enflamasyonu yani yangıyı azalttığı için  küme baş ağrısı üzerinde etkili olabildiğinden söz ediliyor.

Oksijen ile ağrısı geçen hastalarımızın gece acile gidip kendilerine oksijen verilmesini istediklerine sıklıkla şahit oluyoruz. Küme atağı bir kez başladı mı birkaç ay sürebileceğinden derhal önleyici bir tedavi başlanmalıdır. Şiddetli bir ağrı olduğundan hastanın tedavisiz kalması ciddi stres yaratır, iş ve aile yaşamını olumsuz yönde etkiler.   

Kortizol tipi ilaçlar yan etki yaratabiliyor

Önleyici tedavi olarak kortizol tipi anti-enflamatuar ilaçlar işe yarayabilir. Ancak bu tip ilaçların çeşitli yan etkileri olduğundan hasta açısından risk oluşturup oluşturmadıkları mutlaka uzman doktor tarafından değerlendirilmeli. Özellikle tansiyon ve diyabet hastaları bu tip ilaçların yan etkilerine  daha açık olabilir. Tedavide kullanılan bir diğer ilaç tipi de migrende atak önleyici olarak sıklıkla kullandığımız ve esas olarak epilepsi ilacı olarak adı geçen ilaçlardır. Bazı tansiyon ilaçları da küme tipi ağrıları geçirebiliyor.

En önemli özelliği her yıl tekrarlaması

Görüldüğü gibi küme ağrısında birden çok tedavi seçeneği bulunuyor. Bu ilaçların hangisinin  hastaya en uygun olduğu hasta özelinde değerlendirilmeli. Atak önleyici tedaviler hastaların çok büyük çoğunluğunda atakları durdurabiliyor, o yüzden bir küme dönemi bitinceye kadar  kullanılmaları gerekiyor. Küme ağrısının en önemli özelliği her yıl tekrarlayabilmesidir. Bu nedenle hastanın bir sonraki yıl aynı dönemde küme ağrıları başlarsa daha önce işe yarayan önleyici tedavinin hemen başlanmasında fayda vardır.