Dr.Eser Alptekin

Bu yazımızda çeşitli vakalar üzerinden golf sakatlıkları ve rehabilitas-yonunu ele alacağız

İlk vakamız 62 yaşında erkek hasta; bel bölgesinde L2-L3 omurunda kayma olmuş. Hastamız günde 8 saat masa başında ve arabada öne eğilerek oturuyor. Hobileri arasında yer alan bahçe işleri, kitap okuma ve golf oynama hepsi öne eğilerek yapılan aktiviteler. Amatör bir golfçü olduğu için omurgası fazla hareketli değil ve vuruşları aşırı derecede sağa eğilerek yapıyor. Yapılan muayenesinde kalça fleksörleri, özellikle rectus femoris kısa saptandı. Bu durum leğen kemiğinin öne doğru eğilmesine ve L3’den S1 omuruna kadar omurların çökmesine yol açtı. Bu, sabit bel omurgası üzerinde hareketli gövde omurgasının aşırı eğilmesine yol açar. Belin ana kasları; multifides ve transverse abdominus’taki zayıflıksa bel bölgesindeki kaymayı hızlandırmış.

Nasıl bir tedavi?
Bu kişiye öncelikle postür kaslarının yeniden eğitimi öğretilmeli. Kalça fleksör kasları, kuadratus lumborum, gluteus ve transverse abdominus kasları stabilize edilmeli. İşyerinde değişiklikler ve ergonomik değerlendirme önerilmeli. Sonrasında, hasta omurga hareketlerini artırıcı egzersizleri uygulamalı.

İkinci vaka

Golf, her ne kadar hafif bir spor gibi gözükse de sakatlık riski yüksektir. Profesyonel golf oyuncularının yüzde 80’i kariyerlerinin bir döneminde sakatlıkla karşılaşır

Bir erkek oyuncu, sakatlık nedeniyle ortalama dokuz hafta golften uzak kalırken bir kadın sporcu için bu süre 3 haftadır. Golfçülerin yüzde 10-33’ü, sakatlıkları olduğu halde oynamaya devam eder. Golf sopasına daha sert vurmak için oyuncular, bedenlerinin alt kısımlarını çok hızlı sallar ve omurgalarını aşırı gergin hale getirir. Bu durum sakatlık riskini artırır.

Profesyonel-amatör farkı
Profesyonel golf sporcularında bölgelere göre yaralanma oranlarına bakıldığında yüzde 37’yle el ve el bileği, yüzde 24’le bel, yüzde 10’la omuz, yüzde 7’yle dirsek ve yüzde 7’yle de diz bölgesi gelir. Amatör golfçülerde bu oran, yüzde 35’le bel, yüzde 33’le dirsek, yüzde 20’yle el ve el bileği, yüzde 12’yle omuz ve yüzde 9’la diz bölgesi olarak tespit edildi.
Amatör golfçülerde sakatlıkları artıran nedenler arasında aşırı golf oynama, kötü vücut döndürme mekaniği, yere ya da başka bir objeye dönüş sırasında çarpmadır. 50 yaşın üzerinde sakatlık riski artar. Amatör bir golfçü sakatlık sonrası ortalama beş

Araştırmalar, futbolcularda en sık; burkulma, ezilme, menisküs lezyonları ve kas kopmaları görüldüğüne işaret ediyor

Bu yaralanmalardan biri, kasıkta uyluğun iç-üst kısmında meydana gelen ağrılar. Buna, futbolcuların dizlerinin tam gerilmişken, bacağın kalça ekleminden aşırı uzaklaşmasıyla dirence karşı topa çıkarak savunma yapması, ya da bu pozisyonda topa kayarak müdahalesi, yaklaştırıcı kasların aşırı gerilmesi ve hareketin sonucu bağ kopmalarına veya kemiksel değişikliklere neden olur.

Menisküs lezyonları
Menisküs, iç ve dış eklemlerin üzerinde yastıkçık olarak yer alan bir dokudur. Diz ekleminin yük taşımasını, kaymasını ve stabilize olmasını sağlar. Futbolda oluşan menisküs yaralanmaları, yan ve ön çapraz bağ yırtıklarına eşlik edebilir. Menisküs yırtığında da ön çapraz bağ yırtığında olduğu gibi patlama sesi duyulabilir. Buna, dizde katılaşma ve ağrı eşlik edebilir.
Tamir edilmeyen menisküs yırtıkları koparak eklem aralığına sürüklenebilir ve de eklemin takılıp hareket etmesini engelleyebilir. İlk 48 saat içinde sporcu buz uygulama, kompres, elevasyon ve dizini dinlendirme seçeneklerini uygular. Buna rağmen şişlik devam ediyorsa uzman bir hekime

Ön çapraz bağ yaralanmaları, futbolda sık görülen sakatlıklardan. Aktif spora devam etmeyeceksiniz cerrahi operasyona gerek kalmaz

Amerikan Ortopedik Cerrahi Akademesi’nin yürüttüğü bir çalışmada, dört bin 564 İsveçli kadın futbolcu iki gruba ayrıldı. Bir gruba 15 dakikalık ısınma önerilirken, diğer gruba önerilmedi. Isınma egzersizleri, haftada iki kere altı kez uygulandı. Isınma egzersizi uygulayan grupta diğer gruba göre, yüzde 64 oranında daha az sakatlık görüldü.

Ön çapraz bağ yaralanmaları
Zorlanma, burkulma ve gerilme sonucunda ön çapraz bağ yaralanmaları oluşabilir. Ön çapraz bağ, uyluk kemiğini kaval kemiğine bağlar. Ayrıca arka çapraz bağla dizin sabit kalmasını sağlar. Burkulmanın şiddeti, 1-3 derece arasındadır. Birinci derecede hafif hasar oluşurken, ikinci derecede hafif eklem gevşekliği, üçüncü derecedeyse bağ tamamen yırtılmış ya da gevşekliğini kaybetmiş olabilir. Genellikle eklemde ilk kez hasar görüldüğünde yüksek bir ‘pop’ sesi duyulur. Daha sonrasında dizde şişlik başlar. Bu şişlik, diz içine kanamadan dolayı oluşabilir. Önceden yaralanma varsa izde boşluğa basma hissi meydana gelebilir. Diz içindeki sıvının incelenmesi için sıvının dizden şırınga

Futbolda sakatlık riski çok yüksek. Hemen her futbolcu, yılda en az bir kez performansını kısıtlayan bir sakatlığa maruz kalıyor

Futbol, dünyada en popüler sporları arasında yer alıyor. 200 milyon kişi futbol oynuyor ve bunlardan 200 bini profesyonel olarak bu spor dalıyla uğraşıyor. Futbol oynayanlarda en riskli endüstriyel mesleklerden bin kat daha fazla yaralanma olasılığı var.
Ülkemizde 2005-2006 yıllarında yapılmış bir çalışma, futboldaki sakatlıkların analizini çıkardı. Bu çalışmaya katılan 510 birinci ve ikinci lig oyuncusunun 48’i kaleci, 194’ü defans oyuncusu, 189’u orta saha, 79’uysa forvet oyuncusuydu. Çalışmanın sonucunda kalecilerde yüzde 85 oranında deride yırtık, yüzde 65 oranındaysa kas yaralanmaları izlendi. En düşük yaralanma oranı, orta saha oyuncularında. Onlarda da yüzde 77 oranında deride yırtık, yüzde 58 oranında kas yaralanmaları ortaya çıktı.

Göreve göre sakatlık
Kalecilerde yüzde 83 oranında ayak bölgesinde, yüzde 51 oranında diz bölgesinde sakatlık oluşurken, forvetlerde bu oran ayakta yüzde 76, dizdeyse yüzde 56 oranında. Oyuncular hangi bölgede oynarsa oynasın, en sık görülen sakatlık alt ekstremitelerde. Çalışmaya katılan 510 oyuncuda

Tenis sporundaki sakatlıklarla ilgili son yazımızda ayak sakatlıkları konularına değineceğiz

Aşil tendiniti: Diğer spor dallarında izlendiği gibi teniste de sıkça görülür. Öncelikle tendon kılıfında başlayan iltihap, zamanla tendonun içine yayılır. Ağrı, uyluğun alt tarafında lokalizedir. Sporcu aktivite sırasında ağrı ve sabah sertliğinden şikayet eder. Özellikle ayak bileğinin yukarı büküldüğü durumlarda tendonun kemiğe yapışma yerinde ağrı olur. Tedavi konservatiftir; fizik tedavi, dinlenme, germe ve güçlendirme egzersizleri önerilir. Fizik muayenede tendonda yırtık olan sporcu ayağını kaldıramadan sürterek yürüyebilir. MR görüntülemeyle tanı kesinleştirilir. Cerrahi tedaviye karar vermede hastanın atletik performansı ve sportif beklentileri rol oynar.

Ayak yan bağlarının sakatlıkları: Bu sakatlıklar, üç evrede incelenir ve son evrede bütün yan bağlar kopmuş olup cerrahi tedavi önerilir. Fizik muayenede ayak bileği öne çekildiğinde hareketi artmış, ödemli ve kızarıktır. Birinci ve ikinci evre sakatlıklarda buz uygulama, kompresyon, elevasyon ve güçlendirmeyle germe egzersizleri önerilir. Splint kullanımıyla ayak bileği daha iyi korunabilir.
Plantar fasit: Ayak

Diz sakatlıkları, sert yan hareketlerden dolayı tenis oyuncularında sık gözlenir. Gelin bu sakatlıkları yakından tanıyalım

En sık gözlenen diz rahatsızlıklarından biri, patellafemoral fonksiyon bozukluğudur. Bu sorunda dizin ön kaslarında aşırı yüklenme oluşur. Diz kapağı kemiğinin yerleşimi de bu rahatsızlığı tetikleyebilir. Ağrı birden başlar, genelde diz kapağı kemiğinin gerisinde ya da üzerinde ortaya çıkar, aktivitenin sona ermesiyle geçer ama şiddetli durumlarda devam eder.
Fizik muayenede bazı diz kaslarında lif kaybı izlenir. Bazen diz kemiğinin yerinden oynadığı, hatta tamamen çıktığı izlenebilir. Tedavide ‘kuadriseps’ kasının güçlendirilmesi amaçlanmalı. 8-9 ay süreyle uygulanan fizik tedavi ve rehabilitasyona cevap alınamazsa cerrahi düşünülebilir.

Sıçrayıcı diz
Bu sorun, patella ya da kuadriseps tendinitinin diğer ismidir. Tekrarlayıcı sıçrama ve eğilme hareketlerinin olduğu spor dallarında görülür. Ağrının ortaya çıkışı ve artışı patellafemoral fonksiyon bozukluğuna benzer ancak sonunda tendonda yırtık oluşabilir. Fizik muayenede noktasal hassasiyet ve şişlik tespit edilir. Kuadriseps kasında atrofi ve diz kapağı kemiğinin aşırı

Bu hafta tenisçilerde izlenen bel ağrılarına değineceğim. Çeşitli araştırmalar, tenis oyuncularının da bel ağrısından muzdarip olduğunu gösteriyor

Bel ağrıları sporcular ve sporcu olmayanlarda hemen hemen aynı oranda, yüzde 80 civarında izlenir. Birçok vaka, bir ay içerisinde iyileşirken, sadece yüzde 4’ünde ağrılar kronikleşir ve altı aydan fazla sürer. Aktif atletler arasında bel ağrısıysa yüzde 85 oranında görülür. Bir rapora göre, 148 profesyonel tenis oyuncusunun yüzde 38’i bel ağrısı nedeniyle bir turnuvaya katılamadı. 43 hastadaysa kronik bel ağrısı saptandı. 631 atletin incelendiği başka bir çalışmada, bel ağrısı olan sporcuların yüzde 21’nin tenis oyuncusu olduğu tespit edildi.

Bel incinmesi: Tenis oyuncularında en sık izlenen sakatlıktır. Özellikle belin dönme ve geriye eğilme hareketlerinden dolayı belin derin kasları ve öne eğilmeden dolayı da karın kasları risk altındadır. Bu kas incinmesinde omurganın çevre kaslarında tek taraflı ya da iki taraflı spazm meydana gelir. Ağrı birkaç saat içerisinde artar ve bele lokalize olur. Oturma ve yürüme aktiviteleri ağrılıdır ancak dayanılmaz değildir. Fizik muayenede omurga çevresindeki kaslarda hassasiyet tespit