Aristophanes’i komedyanın atası olarak tanımlamak için, binlerce yıldır okunmakta ve sahnelenmekte olan oyunlarına bakmak yeterli. Ünlü yazarın günümüze ulaşan metinleri arasında, kuşkusuz ‘Kuşlar’ın da önemi, değeri büyük. Bu yüzden, Çevre Tiyatrosu’nun oyun seçiminin çok yerinde olduğunu söylemeliyim.
Kalabalık bir oyuncu kadrosu, modern yorumuyla, geçmişe ve bugüne dair çok şey söyleyen ‘Kuşlar’ için, yönetmeni Yavuz Pekman’ın oyun üzerine yazdıklarını çok anlamlı buldum. Sizlerle de paylaşayım istedim...
“Kuşlar üstadımız Aristofanes’in bundan yaklaşık 2 bin 500 sene evvel yazdığı bir oyun. Dile kolay; 2 bin 500 sene. Neler neler değişti o günden bugüne; düşünsen aklın almaz, yazsan sayfalar bitmez, öğrensen ömür yetmez. Milattan önce 400’lü yıllar; sorsan birkaç tarihi kalıntı, 3 -5 çanak çömlek, biraz felsefe, az buçuk sanat… Biraz akıl, yarım demokrasi, bolca şarap… Oysa bugün öyle mi ya? Gelişen teknoloji, uzay çağı, bilgi toplumu… İleri demokrasi, ölümsüzlüğe giden tıp, küresel mutluluk… Ne kadar çağdaş, ultra modern bir dünya? İyi, güzel de peki nasıl oluyor da hep aynı kalıyor üstadın 2 bin 500 sene evvel yazdığı hikaye? Neden yıllardır bütün dünyada aynı biçim okunuyor, aynı şekil oynanıyor, aynı şeye gülünüyor, aynı merakla izleniyor? Yoksa hiç mi değişmedi hayat? Hep aynı mı kaldık yoksa? İnsan yine mi aynı insan? Oyun yine mi aynı oyun? Düzen yine mi aynı düzen? Yok canım olur mu öyle şey?”
Yüzyıllar geçse de değişmeyen hikayeleri ve insanları anlatan ‘Kuşlar’ın mayıs ayındaki gösterim günlerini, www.semaverkumpanya.com’dan takip edebilirsiniz. İyi seyirler.
Başarıları tesadüf değil
Nerdeyse dokuz yıla yakın bir süredir beraber çalışan Melis Tezkan ve Okan Ürün, bu sezon da ‘Tatyana’yla başarılı bir yapıma imza attı. Biriken adını verdikleri sanat topluluğunu beraber kuran bu iki isim, özellikle uluslararası alanda ve festivallerde yaptıkları iyi işlerle tanınıyor.
Beraber ya da ayrı biriktirdiklerinden güç alarak, daha yolun başından ortaklaşa bir üretimde bulunmak sözüyle işe koyulan ikilinin, topluluklarına neden ‘biriken’ adını verdikleri açık. Bana kalırsa, sürekli birbirlerinin mesleki tecrübelerinden, farklı alanlardaki altyapılarından beslenen Tezkan ve Ürün’ün başarıları en çok bu sinerji nedeniyle, tesadüf değil.
Eleştirel bakışın gücü
Biriken’in işleri, günümüzün sosyal, kavramsal ya da gündelik gerçekliklerine kafa yorarak, bedenin devinimleriyle kendini gösteren eleştirel bir tiyatro bakışını hedefliyor. Topluluk, çoğunlukla özgün metinleri ve tiyatro alanında kendi özgünlüğünü koruyan yazarların oyunlarını sahneye taşımayı tercih ediyor. Tematik anlamda da değişime direnmeye çalışan kırılgan insanların dünyası, uyumsuzluk, insanın onu belirsizliğe sürükleyen somut gerçekliklerle savaşı gibi yaşamsal katmanlardan yola çıkıyor.
Biriken’in son yapımı ‘Tatyana’, 19. İstanbul Tiyatro Festivali’nde prömiyer yapmıştı. Bu sezon boyunca seyircisiyle buluşan oyun, Anton Çehov ve Aleksey Suvorin’in metinlerinden esinlenerek sahneye taşınmış. Güçlü oyuncu kadrosuyla, değişen dünyaya uymaya çalışmanın yarattığı parçalanma hissi ve zamanın açtığı yaralar üzerine düşündüren ‘Tatyana’yı görmeden sezonu kapatmayın derim. ‘Tatyana’, bu akşam ve 19 Mayıs’ta Talimhane Tiyatrosu, Şişli BlackOUTAVM’de izlenebilir.
