Sürdürülebilirlik için yatırımın tam zamanı

Garanti BBVA’nın sürdürülebilirlik alanındaki planlarını anlatan Genel Müdürü Yardımcısı Murat Çağrı Süzer, “Müşterilerimizin ihtiyaçlarına göre 50’den fazla sürdürülebilirlik temalı ürün ve hizmet oluşturduk” dedi.

Sürdürülebilir finanstaki işlem hacmi hızlı büyümesini sürdürüyor. Türkiye’de pazarın güçlü oyuncularından Garanti BBVA’nın Genel Müdürü Yardımcısı Murat Çağrı Süzer, “Müşterilerimizin ihtiyaçlarına göre 50’den fazla sürdürülebilirlik temalı ürün ve hizmet oluşturduk” dedi. Bankanın ana hissedarı BBVA’nın 2025’e kadar 300 milyar euro’luk sürdürülebilir finansman sağlama hedefi var. Garanti BBVA da bu hedefe en az 150 milyar TL destek sağlamayı hedefliyor. Süzer’e Garanti BBVA’nın sürdürülebilirlik alanındaki planlarını sorduk.

Yeşil ve sosyal dönüşüm

- Garanti BBVA uzun süreden bu yana sürdürülebilirlik başlığı altında bir çok farklı proje yürütüyor. Bu projeler ve bugüne kadar alınan sonuçlar neler?

Sürdürülebilirliği ana iş stratejimize entegre ederek 17 yıldır iklim kriziyle mücadele ve kapsayıcı büyümeyi merkeze alıp çevre, sosyal eşitsizlikler, kadın girişimcilerin desteklenmesi ve su krizi gibi konulara odaklanarak faaliyetlerimize devam ediyoruz. Tüm sürdürülebilir finans ürünlerimizi tabana yayarak yeşil ve sosyal dönüşümü finanse etmek için çalışıyoruz. Müşterilerimizin ihtiyaçlarına göre 50’den fazla sürdürülebilirlik temalı ürün ve hizmet oluşturduk. Ayrıca iklim krizi kaynaklı sorunlara karşı dijitalleşmenin getirdiği fırsatlarla kaynak tüketimini azaltmayı ve verimliliğe katkıda bulunmayı hedefliyoruz. Garanti BBVA Mobil’de yer alan ‘Durumum’ alanında bireysel ve tüzel müşterilerimizin karbon ayak izlerini görmelerini sağlayan Ekolojik sayfasını devreye aldık.

‘Finansal Sağlık’ uygulamamızla da sürdürülebilirlik odağında dijital kanallarımızı kullanarak uçtan uca hizmetler sunuyoruz. Ana hissedarımız BBVA’nın 2025’e kadar 300 milyar euro’luk sürdürülebilir finansman sağlama hedefi var. Biz de bu hedefe en az 150 milyar TL tutarında destek sağlamayı hedefliyoruz. 2022 sonu verilerine göre sürdürülebilir kalkınmaya katkımız 88 milyar TL idi. Yenilenebilir enerji yatırımlarına sağladığımız kümülatif finansman tutarı 6.26 milyar doları aştı. Her 4 rüzgâr enerji santralinden birini biz finanse ettik, bu alanda yüzde 25.3 ile pazar lideriyiz.

‘Karbon sıfır’ hedefi

- Bankanızın net-sıfır karbon ve 2030 ara dönem karbonsuzlaşma hedefleri nedir?

Hem doğrudan hem de dolaylı karbon emisyonlarımızda azaltım ve net-sıfır hedefi için uzun yıllardır çalışıyoruz. 2014’ten bu yana Proje Finansmanı kapsamındaki yeni elektrik üretimi projelerinde yüzde 100 yenilenebilir enerjiye finansman sağlıyoruz. 2021’de ise Türkiye’de bir ilki gerçekleştirerek kömür santralleri ve madenleriyle ilgili yeni yatırımları finanse etmeyeceğimiz duyurduk. Portföyümüzdeki kömür riskimizi en geç 2040’a kadar sıfırlayacağız. 2022’de kömür dışında enerji, otomotiv, demir-çelik ve çimento gibi diğer karbon yoğun sektörlerde 2030 yılı için karbonsuzlaşma hedeflerimizi açıkladık. İlk adımı 2021’de BM Net Sıfır Bankacılık Birliği’ne Türkiye’den üye ilk banka olarak attık. Hedeflere ulaşmak için sera gazı emisyonlarının yoğun olduğu sektörlere odaklanmış durumdayız. Banka olarak, en geç 2050’ye kadar karbon 0 olmayı hedefliyoruz. Bu kapsamda endeksleri yatırımcılarımız ve toplumu bilgilendirmek için bir rehber olarak değerlendiriyoruz. Şu anda 11 farklı endekste yer alıyor ve raporlama yapıyoruz.

- Yeni dönem başlıyor... Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın etkileri, finans sektörünün ve Garanti BBVA’nın aksiyonları nedir?

Avrupa Yeşil Mutabakatı ile (AYM) başta İklim Kanunu ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) gibi regülasyonlar hayata geçiyor. AB’nin 2050’de karbon nötr olma hedefini ortaya koyduğu AYM, Türkiye açısından da sürdürülebilir iş modelleri, yeni standart ihtiyaçları, sertifikasyon zorunlulukları ve denetim gerekliliklerini de beraberinde getirecek. Bu tedbirler, en önemli dış ticaret ortağı AB bölgesi olan ülkemizi yükselen maliyetlerle karşı karşıya bırakabilir ve rekabet gücümüzü etkileyebilir. SKDM’nin Türkiye sanayisine maliyetinin 2027’de 138 milyon euro olacağı, 2032’de yıllık 2.5 milyar euro’ya çıkacağı tahmin ediliyor.

Doğru aksiyonlar alınmaz ise özellikle büyük ölçekli firmalarda önemli bir gelir ve pazar kaybı unsuru olarak kendisini gösterecek aynı zamanda bu firmaların en büyük tedarikçisi konumundaki KOBİ’ler de etkilemecek. Bu durum biz bankaları da etkileyecek. İnanıyorum ki hep birlikte bu geçiş dönemini fırsata çevireceğiz.

Garanti BBVA olarak Emisyon Ticaret Sistemi’nin en çok etkileyeceği sektörlerdeki müşterilerimizin geçiş stratejileri oluşturmalarına destek olmayı amaçlıyoruz. Ülkemizdeki şirketlerin karbon fiyatlandırma yapılarına hazırlıklı olması için çaba gösterilmeli. Ürün ve hizmetlerimizle müşterilerimize sürdürülebilir dönüşüm yolunda uygun finansman yapıları sunuyoruz. Geçen yıl başlattığımız ‘İhracatta Sürdürülebilir Gelecek’ etkinlikleri ile KOBİ’ler başta olmak üzere AB’ye ihracatta söz konusu süreçlerden etkilenecek sektör ve kurumlara, konuyu somut önerilerle anlatmayı ve sunacağımız danışmanlıkla katkı sağlamayı amaçlıyoruz.

Trilyon dolarlık pazar büyüklüğü

- Sürdürülebilirliğin bankacılığın geleceğindeki yeri nedir?

BM verilerine göre Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na ulaşabilmek için 4 trilyon doları gelişmekte olan ülkelere olmak üzere her yıl küresel olarak 5-7 trilyon dolarlık yatırım ihtiyacı var. Muazzam bir dönüştürücü gücümüz var. Dünyada ilgi gören yeşil/sosyal tahvil, yeşil/sosyal kredi gibi sürdürülebilir borçlanma enstrümanları Türkiye’de de değer zincirinde yerini aldı. Sürdürülebilir finans işlem hacimlerine baktığımızda toplam piyasanın 1 trilyon dolara ulaşması 10 yıldan fazla sürmüştü. Piyasanın 2 trilyon dolara ulaşması ise sadece bir yıl sürdü. Piyasa 2022 sonunda 4.2 trilyon dolara ulaştı. 2032 öngörüsü 30 trilyon doları buluyor.