HERMİTAGE...Bize Rus Çarlarını, zenginliği, saltanatı ve görkemli sanatı anımsatıyor. Hermitage da St. Petersburg’u...Hermitage Müzesi ’nin hikayesi 1764’te St. Petersburg’da başlıyor. Rus Çariçası Büyük Katerina , Berlin’de bir müzayededen 200 tabloyu birden satın alınca aşka geli yor ve koleksiyonculuk hevesi de böylece başlamış oluyor. Kışlık sarayının yanına bir başka saray daha yaptırıyor ve aldığı bütün sanat yapıtlarını buraya yerleştiriyor.
Kendisinden sonra gelen Romanov’lar da koleksiyonu zenginleştiriyor ve Hermitage Müzesi büyüdükçe büyüyor ve 1917 yılından sonra da Devlet Hermitage Müzesi olarak anılmaya başlıyor.
Bugün Hermitage’ın 3 milyon objelik bir koleksiyonu var, 1917 yılındakinden 2 milyon daha fazla. Bu yapıtların hepsini birden sergilemek tabiki mümkün olamıyor.
Daha önce Londra’daki Somerset House’un Yönetim Kurulu Başkanı Baron Rothschild, St. Petersburg’daki Hermitage müzesi direktörü Mikhail Piotrovsky’yi Londra’da bir “Uydu Hermitage” açmak için ikna etmişken işler bozuluyor ve açılamıyor. İşte bu uydu müze projesi Amsterdam’a nasip olmuş.
Geçen hafta sonu Amsterdam’daydım. Nieuwe Kirk kilise-sergi salonuna gittim. Oraya geçen yıl Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ile gitmiştik ve Emre Aracı’nın konserini Hollanda Kraliçesi Beatrix ile birlikte izlemiştik. Nieuwe Kirk direktörü Ernst Veen, Pietrovsky’yi ikna etmiş ve şimdi harıl harıl 2009 baharına yetiştirilmek üzere bir Hermitage Müzesi şubesi yapılıyor Amsterdam kentine.
Yılda 350 bin ziyaretçi
Ernst Veen bizi şantiyeye götürdü. Amstel Nehri’nin kıyısında eski bir yaşlılar evini almışlar, müzeciliğe uygun bir biçimde restore ediyorlar.
Hollanda devleti önce binanın komşusu 17 yüzyıl kilisesinin bir kısmını devletleştirmiş ve burayı yılda 1 Euro’ya Hermitage’a kiralamış. 40 milyon Euro da özel sektörden toplamışlar. Hermitage Amsterdam’ı yılda 350bin kişinin ziyaret etmesini hedefliyorlar. St. Petersburg Hermitage Müzesi’nin depolarda bekleyen sanat eserlerinin bir kısmı artık Amsterdam’da da görülebilecek.
Zorunlu müze ziyareti
Bana anlatılan birşeyi sizinle paylaşacağım; Rusya’da öğrencilerin ve genç askerlerin müze gezmesi zorunluymuş. 1970’lerde Afgan Savaşı’nda kolları bacaklarını kaybetmiş Rus askerlerini müzeciler hastahanede ziyaret edip sanatın güzelliklerini anlatmışlar.
“Vatan Hainleri” ve Yassıada savunmaları
Haberturk TV’de Mısır Apartmanı’nı anlatacağım program için İstiklal Caddesi’ndeki Mısır Apartmanı’nın en eski sakini Hüsamettin Cindoruk ile röportaja gittim. Mısır Apartmanının en az 250 metrekarelik bu 9 numaralı dairesinin tapusu Cindoruk’un müvekkili Ali İpar’ın avukatlık ücreti borçları karşılığı (o zamanki parayla 300 binmiş) Cindoruk’un olmuş.
Vatan hainlerine avukat yok
Belki biliyorsunuzdur ama Hüsametin Bey’den dinlediklerimi aktarayım: 27 Mayıs İhtilali’nde Demokrat Partililer Yassıada’ya düştüklerinde İstanbul Barosu bir karar almış: “Vatan hainlerinin savunmasını hiç bir avukat üstlenmeyecek!” Hüsamettin Cindoruk DP Gençlik Kollarından gelen, 1933 doğumlu bir avukat.
O zaman tam 27 yaşında. Duvarında fotoğrafı var, saçlar simsiyah ve enseye düşmüş, arkaya taranmış vaziyette. Durumdan görev çıkartmış ve kürsüden DP’lileri savunmuş. Cindoruk’la birlikte aralarında Burhan, Orhan Apaydın, Gültekin Başak, Orhan Cemal Fersoy’un da bulunduğu 47 avukatlarmış. 580 sanığa 47 avukat. Bir arkadaş toplantısında Cindoruk “kararlar sümen altındaysa haber versinler de boşuna savunma yapmayalım” demiş. Orda bulunanlardan birisi de ihbar etmiş.
Bu yüzden Balmumcu Sıkı Yönetim Hapisanesinde 2 ay tutuklu kalmış, davadan da 6 ay ceza almış ama Askeri Yargıtay bozmuş kararı. Cindoruk, “Askeri Mahkemelere çok güvenirim, ciddi mahkemelerdir” diyor.
