Ceviz, özellikle esansiyel omega-3 yağ asitlerince zengin, potasyum, E vitamini, folik asit içeren ve yüksek antioksidan içeriğiyle özellikle beyin gelişimini destekleyen bir gıdadır. Sadece beyin gelişimi için değil kalp hastalığına yakalanma riskini azaltma ve kan kolestrolünü düşürmeyi destekleme gibi faydaları da bulunmaktadır.
Ancak cevizi tüketirken satın alma ve depolama aşamalarında dikkatli olmazsak toksik bir maddeye dönüşümünün kapılarını aralamış oluyoruz.
Küf oluşumu hasat döneminde başlar. Uygun olmayan sıcaklık ve nemli ortamlarda depolandığında bu küfler mikotoksin oluşturur. Cevizde olduğu gibi fındık, fıstık gibi kuruyemişlerde, baharatlarda ve kuru meyvelerde bu toksinler tehlikelidirler.
Mikotoksinler arasında aflatoksin cevizde de çok gözlemlenen bir maddedir. Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı tarafından Grup 1 Karsinojen olarak sınıflandırılmıştır.
Peki cevizi tüketirken nelere dikkat etmemiz gerekiyor?
-Cevizde küf oluşumunu tüylenme, renk değiştirme (grileşme), acılaşma gibi gözlemleyebiliyoruz. Bu şekilde renk değişimleri oluşan, küflenen cevizler imha edilmeli asla tüketilmemelidir.
-Paketli, kimin ürettiği belli olan, kontrolleri yapılmış, TETT (Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi)’ni bildiğimiz, el değmeden tüketiciye ulaştırılan ürünler tercih edilmeli, açıkta satılan ürünler satın alınmamalıdır.
-Cevizde toksin üremesine davetiye açmamak için uzun süre depolamaya maruz bırakmadan az miktarda satın alarak çabuk tüketilmekte fayda var.
-Paketli cevizlerdeki iç ceviz kötü kokuyorsa imha edilmelidir.
-Özellikle kabuklu ceviz alırken kuru olmasına dikkat edilmelidir. Çünkü kabuklu cevizlerde ağırlığının artması için bazen ıslatma gibi yöntemlere başvurulabilmektedir. Kabuklu cevizde nem oranı %8 civarında yani çok düşüktür.
-Kabuklu cevizler depolanırken karanlık, kuru ve serin bir ortamda, plastik poşette değil nemlenmesini engelleyecek bez poşetlerde depolanmalıdır.
-Cevizin tat kalitesi yüksek olmalıdır. Cevizi tüketirken ceviz yağında acılaşma oluşur, acı tat oluşmuşsa peroksit değerinin olduğu anlamına gelir. Böyle cevizler tüketilmemelidir.
-Ceviz İç rengi çok açık veya açık, dolgun yani iç oranı yüksek olmalıdır. Büzülme (su kaybetme gibi) az veya hiç olmamalı, kabuk ince ve kolay kırılabilir olmalı ve iç kabuktan kolayca ayrılabilmelidir.
-Koyu renk ve kolay dağılan, iç kısmı yok denecek kadar az, büzüşme (kuruma, içi yoksa) ceviz düşük kalitede ve çok beklemiş cevizdir, tüketilmemesi tavsiye edilir.
-Cevizi kırdığınızda kabuk kısmına iç kısmın yapışmaması gerekir.
-Ceviz kabuğunda beyaz beyaz noktalar varsa ya da ceviz içi ve kabuk iç rengi arasında ciddi renk farklıları varsa yine kimyasal olabileceği ihtimali düşünülmelidir.
-Cevizi kırdığınızda iç kısmın dağılmadan çıkması tazelik göstergesidir.
-Bölgesel ve sulama gibi dış etkenlere bağlı olarak ceviz iç renginde bazen değişiklikler gözlemlenebilmektedir.
Gıdaları satın alırken taze olmasına, nereden alındığının belli olmasına ve depolama koşullarına dikkat edersek, hem sağlığımızı korur hem de gıda israfının önüne geçmiş oluruz.
Gıda Mühendisi Hatice Büyükakkuş
www.instagram.com/gidamuhendisikaleminden/
